Szyfr Ottendorfa (szyfr książkowy) – to szyfr w którym każda z liter zastępowana jest liczbami oznaczającymi jej pozycję w ustalonym tekście, będącym kluczem do szyfru. Inna wersja tego szyfru polega na zastępowaniu całych słów ich pozycjami w książce (zwykle słowniku). Sekretne wiadomości zakodowane przy użyciu szyfru Ottendorfa rozwiązywał Sherlock Holmes, bohater utworów Artura Conan Doyle'a, w powieści Dolina Trwogi.